Enkele gastsprekers uitgelicht
woensdag, 15 februari 2023
Gastspreker Annemarie Ten Brink
Enkele gastsprekers uitgelicht
In elke nieuwsbrief worden drie gastsprekers nader uitgelicht. Deze keer zijn dat Annemarie (92), Cuny (79) en Erik (62). Annemarie overleefde meerdere Jappenkampen in Nederlands Indië. De ouders van Cuny waren lid van de NSB. En Erik was als dienstplichtig soldaat uitgezonden op VN-vredesmissie naar Libanon.
Annemarie ten Brink (Nederlands-Indië)
Ik ben Annemarie, 92 jaar, en toen de Japanners Nederlands-Indië binnenvielen was ik 11 jaar oud. Mijn vader was marineofficier en overleefde de Slag op de Javazee, maar is in krijgsgevangenschap enkele maanden later toch nog overleden. Met mijn moeder, zusjes en broertje werd ik in een geblindeerde trein gepropt. Dat was een afschuwelijke reis: dagenlang in de hitte, zonder drinken en met bedorven voedsel. Ik zal nooit vergeten hoe ellendig ik mij voelde toen we aankwamen in het Jappenkamp Ambarawa Zes. Dit kamp was óvervol met mensen, de daken lekten in de regen, we moesten eindeloos in de rij staan voor van alles en nog wat. Ik zag dagelijks hoe mensen werden mishandeld door de soldaten. Ik mocht meedoen aan corveediensten, dus ik had gelukkig wel wat om handen. Boos was ik op mijn moeder die mijn lange vlechten afknipte, maar ik snapte toen nog niet zo goed dat ze dat deed om mij als 14-jarige te beschermen tegen opdringerige Japanse soldaten. Na de capitulatie van Japan in augustus 1945 waren we nog steeds niet vrij, vanwege het gevaar van de Pemuda: wraakzuchtige Indonesische jongeren die streden voor een onafhankelijk Indonesië (Bersiap). Pas in december 1945 werden we door het Britse leger geëvacueerd en gingen we per schip naar Nederland.
Ik heb geen haat tegen Japanners. Toen ik in 2009 op uitnodiging van het Japanse Wereld Vredes Comité een reis door Japan maakte vond ik dat wel heel spannend, maar ik leerde ook de Japanners beter kennen. Sterker nog: door die reis zag ik dat mijn vijand, de Japanners, ook gewone mensen zijn met goede en slechte eigenschappen die verlangen naar veiligheid en geluk. En dat oorlog het slechtste uit de mens haalt, ook bij onszelf. Als we dat begrijpen kunnen we de oorlog uit onszelf bannen.
Reactie van juf Anne: “Mevrouw Ten Brink kan boeiend vertellen en past haar verhaal goed aan bij het niveau van de leerlingen.”
Reactie van leerlingen Senna en Charlotte (groep 8) op de vraag wat ze nog aan de gastspreker willen vragen: “Of ze nog een keer wil komen”
Cuny Holthuis (kind van politiek foute ouders)
Ik ben in 1943 geboren als jongste van 7 kinderen. Mijn ouders waren lid van de NSB. In September 1944, op Dolle Dinsdag, vluchtte mijn moeder met mij en mijn 6 broers en zussen richting Duitsland. Op de Lüneburgerheide werden we ondergebracht in de gymnastiekzaal van een school en mijn twee oudste broers zijn vanaf daar verder Duitsland ingevoerd. Vlak voor de bevrijding is mijn moeder met de 5 jongste kinderen, ik was toen 1 jaar, lopend teruggekeerd naar Nederland. Eenmaal weer thuis is mijn moeder opgepakt en gevangen gezet. Dagenlang heb ik, samen met mijn kleine broertjes en zusjes alleen in een leeg huis moeten overleven zonder verzorging en eten en drinken. Niemand keek naar ons om, en niemand haalde ons op, want we waren toch kinderen van die NSB’ers? Uiteindelijk kwam ik alleen in verschillende opvanglocaties zoals een crèche en kindertehuis terecht, en met 4 jaar werd ik tenslotte bij twee dames als pleegmoeders geplaatst. Mijn ouders waren pas in 1952 weer in staat om het gezin bij elkaar te brengen, zoals vroeger. Maar dat pakte voor niemand goed uit. Ik kende mijn broers, zussen en ouders niet, zij waren inmiddels vreemden voor mij geworden. Er was, door alles wat wij hadden meegemaakt, ook geen goede regie in het gezin, waardoor ik mij als kind niet veilig voelde. Daarom schiep ik in mijn hoofd mijn eigen veilige omgeving: ik sloot mij af en creëerde een fantasiefamilie om te overleven. Pas later leerde ik om de trauma’s uit mijn verleden een plek te geven en positief in te zetten.
Ik ben jarenlang voorzitter geweest van een lotgenoten organisatie die hulp bood aan (klein)kinderen van politiek 'foute' ouders en Duitse militairen.
Reactie van juf Anouk: “Mevrouw Holthuis vertelde een zeer persoonlijk verhaal en het was interessant om eens een ‘ander’ verhaal te horen.”
Erik Kuiper (veteraan vredesmissie Libanon)
Ik ben Erik en ging op mijn 18e in militaire dienst zoals elke jongen dat toen moest. Toen kon ik nog niet vermoeden dat dit mijn hele verdere leven zou beïnvloeden. We werden in 1980 uitgezonden naar Libanon, waar een burgeroorlog gaande was. Beiroet was heet, stoffig en vooral kapotgeschoten. Ik had maar minimale EHBO-kennis, maar kreeg toch de verantwoordelijkheid voor de medische verzorging van zowel mijn Unifil-compagnie alsook van de lokale Libanese bevolking. Dat ik, die in mijn hele leven nog geen vijf pleisters had geplakt, door de Libanezen ‘doktoer’ werd genoemd was onwerkelijk. Maar ik was blij dat ik hen kon helpen, want de bevolking had het zwaar te verduren.
Dag en nacht waren we paraat, want mijnen lagen overal en vijandelijke beschietingen konden plotseling uit het niets gebeuren. Ik zal nooit het jongetje vergeten die bij het spelen met onontplofte munitie gewond was geraakt. Mijn behandeling kon niet voorkomen dat zijn arm geamputeerd moest worden. Wat écht een kerf in mijn ziel heeft achtergelaten is de dood van een luitenant, op honderd meter voor de ingang van de VN-post. De geur van bloed, zweet en benzine, het sjouwen met de brancards, de heli die de zwaargewonden ophaalt, de angstige ogen van een andere gewonde militair. En geen tijd voor verwerking, want we moesten direct weer dóór. Toen ik terugkwam in Nederland was mijn militaire diensttijd ook ten einde. Hoewel mijn tijd in Libanon moeilijk en psychisch zwaar was, was het ook een verrijkende periode in mijn leven.
Reactie docent Dave: “de gastles was erg goed en voor herhaling vatbaar! De leerlingen snappen nu beter wat de impact van oorlog is voor mensen die in oorlogsgebied leven.”
