Waarom ik gastsprekers inzet bij Burgerschap?
dinsdag, 21 januari 2025
Met de opkomende onwetendheid over de Tweede Wereldoorlog en in het ergste geval het ontkennen van de Holocaust (zoals het nieuws meldde, maar ik gelukkig zelf niet ervaar onder mijn studenten), vond ik het als docent Loopbaan & Burgerschap erg belangrijk om juist deze onderwerpen bespreekbaar te maken binnen mijn lessen Loopbaan & Burgerschap (L&B).
Ik ben docent op MBO Landstede Sport & Bewegen in Zwolle en heb binnen mijn lessen een grote vrijheid als het gaat om de invulling van mijn lessen. In voorjaar 2024 nodigde ik 10 gastsprekers uit om in mijn lessen hun verhaal te vertellen. Dit was voor mij en voor mijn studenten één van de indrukwekkendste momenten van schooljaar.
In de aanloop naar de gastlessen leek het mij goed om met studenten eerst in gesprek te gaan en haalden we samen de kennis op die er al was: hoe ontstond WOII, wat gebeurde er, etc.
Binnen L&B is reflecteren erg belangrijk en zo schreef iedere student op een Nederlands vlaggetje wat vrijheid voor hem was. Deze vlaggetjes heb ik in de gang van de school opgehangen. Hoewel het er zeer vrolijk uitzag waren de vlaggetjes beschreven met zéér mooie omschrijvingen van vrijheid. ‘Vrijheid is voor mij dat ik kan leven op de manier die ik wil’, ‘Vrijheid is voor mij vrij zeggen dat ik Christen ben zonder mij minderwaardig te hoeven voelen’ maar ook ‘Naar school kunnen gaan’, ‘Kunnen voetballen’ en ‘Biertjes drinken in het weekend’.
Dit leverde al een mooie dialoog op en ik was erg blij om te ontdekken dat er zeker veel kennis is en dat men er gevoelsmatig bij betrokken is. Om die kennis te verwerken kozen de studenten in de week erna een vorm van verzet uit en gingen een poster maken waarop duidelijk werd wat de gekozen vorm van verzet inhield. Ook deze posters hing ik op in de gang.
Inmiddels was het onderwerp een lessenreeks geworden en zo kwam in de derde les een gastspreker langs. Ik heb zelden mijn klassen zo stil gezien. De verhalen waren indrukwekkend en we konden niets anders dan luisteren, onder de indruk zijn en vragen stellen. Ik vond direct de gastsprekers een waardevolle aanvulling in mijn lessen. Maar waarom nou precies?
Dat mochten mijn studenten zelf in de vierde, laatste les verwoorden in een brief aan de gastspreker die bij hen in de klas was geweest. Uiteraard heb ik al deze brieven opgestuurd aan de desbetreffende gastspreker. Ik ontving n.a.v. deze toegestuurde brieven emotionele telefoontjes van de gastsprekers. Zij vonden juist die persoonlijke brieven de reden om gastlessen te geven, voor mij was juist het telefoontje de reden om in de toekomst gastsprekers in te blijven zetten binnen mijn lessen.
Het was een enorm grote verrassing dat ik samen met 2 van mijn studenten, Kim en Nienke, vervolgens werd uitgenodigd voor het symposium ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het Steunpunt Gastsprekers in Ede (oktober 2024). Dit evenement had als thema "Burgerschap(onderwijs) en gastsprekers", mijn vak dus! Het Steunpunt verwelkomde er onder andere 250 gastsprekers die verbonden zijn aan deze stichting. Het was een bijzondere plek om te mogen zijn. Zoveel mensen met allemaal een indrukwekkend verhaal.
Na de plenaire opening voerden wij een gesprek met staatssecretaris Vincent Karremans van het Ministerie van VWS (Jeugd, Preventie & Sport). Nienke en Kim mochten vertellen over hoe zij de gastles hadden ervaren, ik mocht vertellen over de keuze om gastsprekers in te zetten in mijn lessen. Na de lunch werden wij met z'n drieën uitgenodigd op het podium om onze ervaringen te delen over de gastlessen die zij afgelopen jaar ontvingen. Ditmaal luisterden de 250 gastsprekers. Ongelooflijk dankbaar dat de gastsprekers dit werk doen! Hun verhaal moet verteld worden, dat lieten mijn studenten tijdens dit symposium zeker zien.
Gastlessen zijn een waardevolle aanvulling op het L&B programma. Kennis van buiten naar binnen halen is een extreem goede, fantastische manier om studenten te informeren en te laten leren. Deze ervaringen helpen onze studenten enorm om zich persoonlijk te ontwikkelen en beter te begrijpen hoe onze maatschappij in elkaar zit. Het is mooi om te zien hoe ze hiervan groeien!
En als we het dan over burgerschap hebben, dan is aanwezig mogen zijn op dit symposium voor mijn studenten het échte Burgerschap. Zij hebben kunnen ervaren dat ze gehoord worden, dat ze ervaringen en kennis mogen delen. We vonden het een enorme eer dat we hierbij aanwezig mochten zijn en dat we deze mogelijkheden kregen. DANKBAAR!
